Αγαπητοί φίλοι,
Χαίρομαι πολύ που βρίσκομαι σήμερα εδώ, ανάμεσά σας –με αφορμή το βιβλίο του Μανώλη Κοττάκη– 14 χρόνια μετά την τελευταία δημόσια παρουσία μου στην πόλη σας. Έχει κάνει πράγματι πολλή δουλειά ο Κοττάκης. Με επιμονή και πείσμα έχει συγκεντρώσει μεγάλο όγκο από στοιχεία και μαρτυρίες. Η έρευνα που έχει γίνει φανερώνει το πάθος του για την αναζήτηση της αλήθειας. Ο Κοττάκης δεν χαρίζεται. Γράφει κοφτά, χωρίς περιττά λόγια, με γνώμονα το επαγγελματικό του ήθος και κυρίως τον πατριωτισμό του. Άσχετα αν συμφωνεί κανείς μαζί του ή όχι, τον χαρακτηρίζει το θάρρος της γνώμης του και η δυνατή γραφή του.
Κυρίες και Κύριοι,
Έχω ισχυρούς δεσμούς με τον τόπο και τους ανθρώπους του. Πέρα όμως από τα αισθήματα αγάπης, θεωρώ τη Θράκη καίριο προμαχώνα του Ελληνισμού και τμήμα της πατρίδας μας με ιδιαίτερη γεωπολιτική βαρύτητα. Τα αισθήματα και οι αντιλήψεις αυτές έπαιξαν και βαρύνοντα ρόλο στην αποδοχή της τιμητικής πρότασης που μου έγινε από την Συνεταιριστική Ένωση Καπνοπαραγωγών Ελλάδας να με περιλάβει στην ευρύτερη οικογένειά της. Για μένα είναι ξεχωριστό προνόμιο να συμμετέχω στην προσπάθεια για την οικονομική ευρωστία της Θράκης, την στήριξη της αγροτικής παραγωγής, την ανάσχεση των δυσμενών δημογραφικών τάσεων.
Πρόσφατα, η Θράκη χτυπήθηκε από σοβαρή οικολογική καταστροφή. Χάθηκαν ανθρώπινες ζωές, χιλιάδες στρέμματα δασικών εκτάσεων κάηκαν, σπίτια καταστράφηκαν, μεγάλες οι ζημιές σε φυτικό και ζωικό κεφάλαιο. Επείγει να φροντίσουμε με εντατικούς ρυθμούς για την ανασυγκρότηση της περιοχής, για τη στήριξη των πληγέντων, για ενίσχυση των υποδομών και της παραγωγικής βάσης. Η ακμή της Θράκης είναι ύψιστη εθνική προτεραιότητα. Βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι για τη χώρα μας και όχι μόνο. Βρίσκεται μεταξύ δύο ηπείρων και δύο θαλασσών. Με τον πόλεμο στην Ουκρανία αναδείχθηκε ακόμη περισσότερο η γεωπολιτική, αλλά και η στρατηγική της αξία. Είναι πολλοί αυτοί που πλέον αντιλαμβάνονται, εντός και εκτός Ελλάδας, τον ευρύτερο ρόλο που μπορεί να παίξει η Θράκη. Ως γέφυρα ειρήνης, ανάπτυξης, ενεργειακής συνεργασίας, αλλά και παροχής ασφάλειας. Η πόλη σας, η Αλεξανδρούπολη, βρίσκεται σε ένα γεωστρατηγικό σταυροδρόμι, το οποίο, μετά την πρόσφατη αναβάθμιση του λιμένα της, έχει προσλάβει ιδιαίτερη αξία. Μεταξύ Καυκάσου, Βαλκανίων και Μέσης Ανατολής, η Ελλάδα διά της Αλεξανδρουπόλεως αναδεικνύεται σε στρατηγικό παίκτη και μπορεί να διεκδικήσει ανάλογα εθνικά ανταλλάγματα.
Τον τελευταίο καιρό, γνωστοί κύκλοι επιχειρούν, με την ευκαιρία της επανέναρξης του ελληνοτουρκικού διαλόγου, να επαναφέρουν ζήτημα αναγνώρισης της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης ως τουρκικής. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εδώ υπάρχουν τρεις εθνοτικές ομάδες και το μέλος της κάθε μιας απ’ αυτές μπορεί να επικαλείται την εθνοτική του καταγωγή, τουρκική, πομακική ή ρομά, στο πλαίσιο του ατομικού αυτοπροσδιορισμού. Αλλά δεν μπορεί κανείς σκόπιμα και εκ του πονηρού να συγχέει Συνθήκες που αφορούν τα σύνολα, όπως η Συνθήκη της Λωζάνης, με Συνθήκες και πρόνοιες που αφορούν τα άτομα και τα ατομικά δικαιώματα.
Απεναντίας, εδώ έχει συμβεί κάτι αξιοθαύμαστο. Οι χριστιανοί και οι μουσουλμάνοι κάτοικοι της περιοχής έχετε αποτελέσει πρότυπο ανοικτής δημοκρατικής κοινωνίας και ειρηνικής συνύπαρξης. Και κανένα τρίτο κράτος δεν πρέπει να διανοείται ότι, στο πλαίσιο των καλώς νοούμενων διακρατικών σχέσεων, μπορεί να έχει λόγο στις εσωτερικές μας υποθέσεις και να προβάλλει απαιτήσεις. Και, βεβαίως, είναι λάθος να πιστεύει κανείς ότι μπορεί να συνδέσει την εθνοτική καταγωγή με ζητήματα αλυτρωτισμού.
Κυρίες και Κύριοι,
Ασφαλώς και πρέπει να επιδιώκουμε την ειρήνη και τη συνεργασία με την Τουρκία. Είναι μια χώρα που η γεωγραφία ορίζει πως πρέπει να ζούμε μαζί της ως γείτονες. Είναι θετικό όταν το κλίμα στις μεταξύ μας σχέσεις, από έντονα συγκρουσιακό, κινείται στην κατεύθυνση της ύφεσης. Και, ασφαλώς, πρέπει να εξαντλήσουμε την όποια ευκαιρία παρουσιαστεί για επίλυση της διαφοράς μας για την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Η Ελλάδα έχει αποδείξει, εδώ και πολλά χρόνια, την ειλικρίνεια και την ετοιμότητά της για ειρηνική επίλυση της διαφοράς αυτής, στη βάση πάντα του Διεθνούς Δικαίου. Όμως, για οτιδήποτε άλλο από όσα θέτει η Τουρκία, τα πράγματα είναι λυμένα, ξεκάθαρα και διευθετημένα από Διεθνείς Συνθήκες, το Διεθνές Δίκαιο και τις σχετικές ρυθμίσεις διεθνών οργανισμών και δεν μπορούν να τεθούν υπό διαπραγμάτευση ή δικαστική αίρεση.
Θα πρέπει, συνεπώς, όταν προσερχόμαστε στον όποιο διάλογο με την Τουρκία, να είμαστε πρώτα από όλα εμείς ξεκάθαροι ως προς το τι συζητάμε και ποια πράγματα μπορούμε να διαπραγματευτούμε. Ακούω ότι έχει και η Τουρκία δικαιώματα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Κανένας δεν αρνήθηκε τα δικαιώματα της Τουρκίας. Τα δικαιώματα εκείνα, όμως, που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο και από τις Διεθνείς Συνθήκες και όχι αυτά που διεκδικεί η ίδια με τις θεωρίες περί γκρίζων ζωνών και τις φιλοδοξίες της περί Γαλάζιας Πατρίδας ή συνόρων της καρδιάς της.
Η ειρήνη δεν εξαγοράζεται με παραχώρηση κυριαρχίας. Ούτε με ασαφείς διατυπώσεις που επιδέχονται ποικίλες ερμηνείες, ικανές να ενθαρρύνουν την Τουρκία – ή οποιονδήποτε σύμμαχο, εταίρο ή τρίτο – να νομίσει ότι, με αντίτιμο την μείωση της έντασης, είμαστε πρόθυμοι να ενδώσουμε σε αξιώσεις ή πιέσεις εις βάρος της εθνικής μας κυριαρχίας και αξιοπρέπειας ή κυριαρχικών δικαιωμάτων. Ούτε, βέβαια, του αυτονόητου δικαιώματος άμυνας και αποτροπής για κάθε σπιθαμή ελληνικού εδάφους.
Κυρίες και Κύριοι,
Δεν χωρά καμιά έκπτωση σε ζητήματα εθνικής κυριαρχίας και εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Γκρίζες ρυθμίσεις, οι οποίες έχουν ως στόχο, με αυθαίρετη ερμηνεία των συνομιλητών μας, να παγώσουν ή να αναστείλουν την άσκηση της εθνικής μας κυριαρχίας στο Αιγαίο, τη Θράκη και την Κύπρο, εκεί που κρίνεται το στρατηγικό βάθος του Ελληνισμού, δεν μπορούν να γίνουν ανεκτές. Πολύ δε περισσότερο εάν ο στόχος τρίτων είναι η συνδιαχείριση του αρχιπελάγους του Αιγαίου. Εμείς οι Έλληνες επιζητούμε την ειρήνη και τις σχέσεις καλής γειτονίας με όλους τους γείτονές μας, αλλά πάντοτε είμαστε σε επιφυλακή για να διακρίνουμε τυχόν κινδύνους που ελλοχεύουν εις βάρος των εθνικών μας συμφερόντων. Είναι χρέος όλων μας να ορθώσουμε ενιαίο εθνικό μέτωπο για να αποκρούσουμε τυχόν απαιτήσεις που θα οδηγήσουν στην διχοτόμηση του Αιγαίου και στην εγκατάλειψη της Κύπρου.
Θα επαναλάβω για μία ακόμη φορά: στη Θράκη, στο Αιγαίο, στην Κύπρο κρίνεται η αντοχή του Ελληνισμού. Και κατ’ επέκταση η ευθύνη και η μοίρα όλων μας.
