12 Φεβρουαρίου 2009 Κώστας Καραμανλής: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ζήτησα τη σημερινή συζήτηση με βαθύ αίσθημα ευθύνης απέναντι στο παρόν και το μέλλον του τόπου.

Πέμπτη 12 Φεβρουαρίου 2009

Συζήτηση προ Ημερησίας Διατάξεως με πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού κ. Κώστα Καραμανλή σε επίπεδο Αρχηγών Κομμάτων με θέμα την οικονομία

(Από τα Πρακτικά της Βουλής )

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ (Πρόεδρος της Κυβέρνησης): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ζήτησα τη σημερινή συζήτηση με βαθύ αίσθημα ευθύνης απέναντι στο παρόν και το μέλλον του τόπου. 

Αποβλέπω σε μια ουσιαστική συζήτηση για την παγκόσμια οικονομική κρίση και τις συνέπειές της στην ελληνική οικονομία. Το ζήτημα είναι εξαιρετικά σοβαρό· αφορά τη σφοδρότερη μεταπολεμική οικονομική κρίση που γνώρισε η ανθρωπότητα· αφορά εξαιρετικά κρίσιμες περιστάσεις. 

Το τελευταίο που μπορεί να ενδιαφέρει σε μια τέτοια συζήτηση είναι να κερδίσουμε εντυπώσεις. Δεν προσφέρεται μια παγκόσμια οικονομική θύελλα ούτε για δημαγωγία ούτε για άγονες αντιπαραθέσεις. Οι συνέπειες που προκαλεί απαιτούν στάση ευθύνης από όλους, απαιτούν δύσκολες αποφάσεις, συνεννόηση και αυτοσυγκράτηση. 

Απευθύνομαι σε όλους τους συναδέλφους.

 Απευθύνομαι σε όλες τις Ελληνίδες και όλους τους Έλληνες. Διατρέχουμε μια πολύ δύσκολη χρονιά.

 Σε όλο τον κόσμο υπάρχει ραγδαία επιδείνωση στα οικονομικά δεδομένα.

 Σε ολόκληρη την Ευρώπη η ανησυχία εντείνεται ακόμη περισσότερο. 

Η χώρα μας δέχεται ολοένα και πιο έντονες επιπτώσεις. Δυνατότητα ασφαλούς πρόβλεψης δεν υπάρχει από κανέναν, ούτε για τη διάρκεια ούτε για την ένταση της κρίσης. 

Σχεδόν κάθε μέρα διαπιστώνουμε πως τίποτα δεν είναι ίδιο με χθες.

 Αναδεικνύεται, άλλωστε, η αλήθεια αυτή από την αντίφαση ανάμεσα στα σημερινά φαινόμενα και τα όσα συνέβαιναν πριν από μόλις λίγους μήνες. 

Οι εξελίξεις σήμερα δεν έχουν καμία σχέση με τα σημάδια της κρίσης που εμφανίζονταν στο ξεκίνημά της.

 Όλοι οι διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί εντόπιζαν τότε τον κίνδυνο στη ραγδαία αύξηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου, των πρώτων υλών και των βασικών τροφίμων. 

Έδειχναν ως κεντρικό πρόβλημα την άνοδο του πληθωρισμού και την έκρηξη της ακρίβειας. 

Σήμερα όλα αυτά αποτελούν παρελθόν. Η κρίση πήρε νέα, ανεξέλεγκτη τροπή. Οι κραδασμοί του χρηματοπιστωτικού συστήματος πέρασαν τον Ατλαντικό και έπληξαν ολόκληρη την Ευρώπη. Οι συνέπειες έγιναν, από τη στιγμή εκείνη, καταιγιστικές: η εμπιστοσύνη στη διατραπεζική αγορά κλονίσθηκε· η ρευστότητα στις οικονομίες περιορίστηκε· η πραγματική οικονομία μπήκε σε τροχιά διαρκούς επιδείνωσης. Δημιουργήθηκε, έτσι, ένας φαύλος κύκλος, με αρνητικές αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στο πιστωτικό σύστημα και την πραγματική οικονομία. Όλες οι χώρες δέχονται διαρκώς αυξανόμενες πιέσεις. Περιορίζονται η κατανάλωση, η παραγωγή, το εμπόριο, οι επενδύσεις, η κατασκευαστική δραστηριότητα, οι εξαγωγές, η ναυτιλία, ο τουρισμός. Οικονομικά μεγαθήρια καταρρέουν ή περιορίζουν τις δραστηριότητές τους. Μικρομεσαίες επιχειρήσεις ασφυκτιούν. Οι απολύσεις εργαζομένων παίρνουν μαζικό χαρακτήρα. Από μήνα σε μήνα, οι εκτιμήσεις για όλες τις οικονομίες αλλάζουν προς το δυσμενέστερο. Στην προηγούμενη έκθεσή της, το Νοέμβριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεπε ότι η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη θα καθηλωθεί στα όρια του μηδενός· σήμερα προβλέπει μείωση δύο μονάδες πιο κάτω από το μηδέν. Πριν από λίγους μήνες, εκτιμούσε ότι στην Ευρώπη θα χαθούν μέσα σε δύο χρόνια περίπου 2,5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας· σήμερα εκτιμά ότι θα απολυθούν -μόνο φέτος- πάνω από 3,5 εκατομμύρια. Στο τέλος του 2008, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας υπολόγιζε πως μέσα στο χρόνο θα χάσουν τη δουλειά τους περίπου 20 εκατομμύρια εργαζόμενοι· σήμερα εκτιμά ότι θα απολυθούν έως και 51 εκατομμύρια. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, σε ένα χρόνο, χάθηκαν πάνω από 2,5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Στην Ιαπωνία η ανεργία σπάει ρεκόρ 42 χρόνων. Στην Ισπανία μόνο τον τελευταίο χρόνο έχουν χάσει τη δουλειά τους 1,3 εκατομμύρια εργαζόμενοι. Στη Γερμανία οι άνεργοι ξεπέρασαν τα 3 εκατομμύρια, ενώ παράλληλα περικόπτονται και οι ώρες εργασίας. Στην Αγγλία, κάθε πέντε λεπτά ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο κηρύσσεται σε πτώχευση. Στη Ρωσία, μέσα σε έξι μήνες, το νόμισμα έχασε το 30% της αξίας του σε σχέση με το δολάριο. Τα μέτρα που είχαν ανακοινωθεί από κυβερνήσεις μεγάλων χωρών (της Βρετανίας, της Γερμανίας, των Ηνωμένων Πολιτειών) αποδεικνύονται ανεπαρκή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες προωθούν νέα πακέτα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα, που αναμένεται να φθάσουν συνολικά τα δύο τρισεκατομμύρια δολάρια. Η Βρετανία, πέραν των 250 δισεκατομμυρίων στερλινών, ενισχύει τη ρευστότητα της οικονομίας της με άλλα 100 δισεκατομμύρια. Όλες οι κυβερνήσεις αναπροσαρμόζουν τα σχέδιά τους. Έντεκα χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, η Δανία, η Ιρλανδία, η Φινλανδία, η Βουλγαρία κ.ά., έχουν ήδη υποβάλει αναθεωρημένα Προγράμματα Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Αυτή είναι η πραγματικότητα· σ' αυτό το οικονομικό περιβάλλον είμαστε υποχρεωμένοι να κινηθούμε. Δεν μπορεί, λοιπόν, ούτε να αγνοούμε ούτε να προσποιούμαστε πως αγνοούμε τις συνθήκες που διαμορφώνονται γύρω μας. Η παγκόσμια κρίση δεν θα ξεπεραστεί εύκολα, δεν θα ξεπεραστεί γρήγορα.Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσα σε δεκατέσσερις μήνες, άλλαξε τέσσερις φορές τις εκτιμήσεις της για τις συνέπειες της κρίσης. Κάθε νέα εκτίμηση είναι πολύ δυσμενέστερη σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη. Για την Ευρωζώνη εκτιμά τώρα ότι θα υπάρξει σοβαρή οικονομική συρρίκνωση. Για τη χώρα μας προβλέπει ανάπτυξη -αλλά σε χαμηλούς ρυθμούς-, διεύρυνση του δημοσιονομικού ελλείμματος και μικρή αύξηση της ανεργίας. Η Ελλάδα είναι μια από τις πέντε χώρες της Ευρωζώνης που προβλέπεται να διατηρήσει θετικό ρυθμό ανάπτυξης. 

Επίσης, προβλέπεται ότι θα έχει μικρότερο δημοσιονομικό έλλειμμα, αλλά και χαμηλότερη ανεργία από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.Παρ΄όλα αυτά, η Ελλάδα δεν έχει τα περιθώρια που έχουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Δεν έχουμε περιθώρια για δημοσιονομική χαλάρωση. Δεν έχουμε οι πολιτικές δυνάμεις περιθώρια για πλειοδοσία παροχών. Και αυτό, εξαιτίας κυρίως της βαριάς κληρονομιάς των ελλειμμάτων και του δημόσιου χρέους: το δημοσιονομικό έλλειμμα, παρόλο που μειώθηκε στο μισό, είναι ακόμη μεγάλο· το δημόσιο χρέος, αφού τριπλασιάστηκε από το ΄80 έως το 2004, έγινε «βραχνάς» για την οικονομία μας. Οφείλουμε όλοι να ξέρουμε ότι οι τόκοι που πληρώνουμε απορροφούν όλα τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων· είναι η πιο μεγάλη πληγή της οικονομίας μας, μια πληγή που γίνεται βαθύτερη σε μια τέτοια παγκόσμια κρίση, μια αδυναμία που απαιτεί να επιβεβαιώνουμε διαρκώς την αξιοπιστία της οικονομίας μας, απαιτεί υπευθυνότητα από όλες τις πολιτικές δυνάμεις, από όλους τους επαγγελματικούς φορείς, από όλους τους κοινωνικούς εταίρους. Για το λόγο αυτό απευθύνομαι σε όλους τους πολίτες.Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στόχος μας είναι να περάσουμε τη διεθνή καταιγίδα με τις λιγότερες επιπτώσεις.

 Στόχος μας είναι να ξεπεράσουμε τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πετυχαίνοντας υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, ώστε να συγκρατηθεί η ανεργία. 

Στόχος μας είναι η μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, έτσι ώστε να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για μια καλύτερη επόμενη ημέρα. Η αβεβαιότητα του διεθνούς περιβάλλοντος απαιτεί διαρκή επαγρύπνηση. Η ραγδαία αλλαγή των δεδομένων απαιτεί ισχυρά ανακλαστικά και ετοιμότητα για νέες παρεμβάσεις -βελτιώσεις, συμπληρώσεις, προσαρμογές- ανάλογα με τις εξελίξεις.Το μήνυμα των καιρών είναι πιεστικό για όλους. 

Ολόκληρος ο κόσμος βρίσκεται σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Και οι έκτακτες καταστάσεις απαιτούν έκτακτες αποφάσεις. Χρειάζεται να δίνουμε έμφαση στις ανάγκες του σήμερα, αλλά χωρίς να υπονομεύονται οι στόχοι για το αύριο. Χρειάζεται να στηρίζουμε τις ευπαθείς ομάδες, αλλά χωρίς να ξεπερνούμε τις αντοχές της οικονομίας μας. Χρειάζεται να κινούμαστε με ευελιξία, αλλά σε στέρεους άξονες.Με αυτά τα δεδομένα και με αυτές τις αρχές, διαμορφώσαμε από την πρώτη στιγμή το Σχέδιό μας για την κρίση. Με αυτούς τους στόχους και με αυτές τις αρχές επικαιροποιήσαμε και το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Υπολογίζουμε σοβαρά τη ραγδαία επιδείνωση του διεθνούς περιβάλλοντος και συνεκτιμούμε τις επιδράσεις από την οικονομική στρατηγική μας.Κινούμαστε σταθερά σε τρεις άξονες:

 Ανάπτυξη -Δημοσιονομική εξυγίανση- Στήριξη στους οικονομικά ασθενέστερους. 

Ξέρουμε όλοι ότι η διεθνής θύελλα ασκεί ισχυρή πίεση και στους τρεις άξονες. Πιέζονται όλες οι οικονομικές δραστηριότητες, ιδίως μάλιστα οι «πυλώνες» της ανάπτυξης της χώρας: η ναυτιλία, ο τουρισμός, οι κατασκευές. Πιέζονται τα δημόσια οικονομικά, διότι μειώνονται τα έσοδα και αυξάνονται οι ανάγκες για δαπάνες. Πιέζεται και η κοινωνική συνοχή, διότι τα περιθώρια για τη στήριξη των οικονομικά ασθενέστερων δεν είναι αυτά που θέλουμε. Βασική επιδίωξή μας είναι η καλύτερη δυνατή ισορροπία ανάμεσα στους τρεις αυτούς άξονες. 

Ανατροπή του ενός θα συμπαρέσυρε και τους άλλους. Ανισορροπία ανάμεσά τους θα δημιουργούσε σοβαρούς κινδύνους στην ασφαλή πορεία της χώρας. Όλα αυτά σημαίνουν ότι το Σχέδιο πρέπει να έχει διττό χαρακτήρα, κοινωνικό και οικονομικό. Αυτή είναι η επιλογή μας: Σχέδιο βασισμένο σε στέρεους άξονες, με ξεκάθαρες αρχές, με στόχο την ασφαλέστερη δυνατή έξοδο από την κρίση. Πρώτος άξονας του Σχεδίου μας είναι η διατήρηση της ανάπτυξης, έστω και με μειωμένους ρυθμούς, κατά τη δύσκολη αυτή χρονιά. Για το σκοπό αυτό, δίνουμε προτεραιότητα στο πρόγραμμα για τη ρευστότητα της οικονομίας, στην ενίσχυση των τομέων και κλάδων που πλήττονται περισσότερο, στην προώθηση νέων μεταρρυθμίσεων. Σε ό,τι αφορά τη ρευστότητα της οικονομίας: Πρώτ΄ απ΄ όλα, ας μην ξεχνάμε το κλίμα που διαμορφωνόταν αμέσως μετά την επέλαση της χρηματοπιστωτικής κρίσης: οι συμπολίτες μας αισθάνονταν ανασφάλεια για τις καταθέσεις τους, οι δανειολήπτες περιέρχονταν σε ακόμη δυσκολότερη θέση, ενώ οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά ένιωθαν το έδαφος να χάνεται κάτω από τα πόδια τους. Αναλάβαμε -από τους πρώτους στην Ε.Ε.- πολιτική δέσμευση για την ασφάλεια των καταθέσεων. Προχωρήσαμε στη νομική εγγύηση ποσού 100.000 ευρώ για κάθε καταθέτη, σε κάθε τράπεζα. Ασκήσαμε και ασκούμε αποφασιστικές παρεμβάσεις στις τράπεζες για την άμεση εγκατάλειψη καταχρηστικών όρων.Θέσαμε σε εφαρμογή νομοθετικό πλαίσιο που αποβλέπει τόσο στη μείωση των επιτοκίων, όσο και στη συνέχιση της πιστωτικής επέκτασης. Στην πρώτη γραμμή βάλαμε τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αλλά και των νοικοκυριών που θέλουν να αποκτήσουν δικό τους σπίτι. Η εφαρμογή του προγράμματος είναι ήδη σε εξέλιξη. Η απόδοσή του στην πραγματική οικονομία απαιτεί χρόνο. Οι τράπεζες οφείλουν να συμμορφωθούν στην τήρηση των υποχρεώσεών τους. Η Κυβέρνηση, σε στενή συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, παρακολουθεί και εποπτεύει συστηματικά. Και αυτός ο έλεγχος θα είναι στενός, συνεχής, αυστηρός. Η Κυβέρνηση ανέλαβε την ευθύνη για τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας. Το λέω, όμως, ξανά: Το πρόγραμμα αυτό δεν χαρίζει σε κανέναν ούτε ένα ευρώ. Κάνουν λάθος όσοι προτίμησαν να διαστρεβλώσουν την αλήθεια. Κάνουν ζημιά στην πραγματική οικονομία όσοι επέλεξαν την ανευθυνότητα και την επιπολαιότητα στις κρίσιμες αυτές περιστάσεις. Βασική πτυχή στον αναπτυξιακό άξονα του Σχεδίου μας είναι η στήριξη στους τομείς και τους κλάδους που πλήττονται περισσότερο και, πρώτ΄ απ΄ όλα, στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.Θέσαμε σε εφαρμογή, για το σκοπό αυτό, μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας, πρόγραμμα πλήρους επιδότησης του επιτοκίου για δάνεια κεφαλαίου κίνησης, και έχουν ήδη εγκριθεί πάνω από 5,5 χιλιάδες αιτήσεις. Οφείλω ωστόσο να τονίσω ότι οι τράπεζες υποχρεούνται να συμβάλουν στην ταχύτερη προώθηση του προγράμματος. Ενεργοποιούμε, στο μεταξύ, νέες δράσεις του επιχειρησιακού προγράμματος «Επιχειρηματικότητα-Ανταγωνιστικότητα», που φτάνουν το 1,3 δις ευρώ. Αφορούν κυρίως την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας που αναπτύσσεται είτε από νέους και γυναίκες είτε από μικρές επιχειρήσεις, είτε σε περιοχές που πλήττονται περισσότερο. Πρόσθετες δράσεις προωθούνται σε ό,τι αφορά τον τουρισμό, που δέχεται μεγάλη πίεση. Κατατίθενται άμεσα νομοθετικές ρυθμίσεις, τόσο για τη μείωση του Ενιαίου Τέλους Ακινήτων και του τέλους για τους δήμους, όσο και για τη λειτουργική τακτοποίηση ξενοδοχειακών μονάδων. Παράλληλα, επιδοτείται η πρόσληψη ανέργων σε εποχικές ξενοδοχειακές μονάδες, για να διευρυνθεί ο χρόνος λειτουργίας τους, ενισχύεται κατά 20% το Πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού και αυξάνονται οι δαπάνες για τη διεθνή προβολή της χώρας. Σε ό,τι αφορά τον αγροτικό τομέα: Στεκόμαστε δίπλα στους αγρότες μας, που υπέστησαν σοβαρές ζημιές, αλλά με απόλυτο σεβασμό στη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική. Κανένας, άλλωστε, δεν μπορεί να ξεχνά ότι στη νέα Προγραμματική Περίοδο οι αγρότες μας θα εισπράξουν περίπου 18 δισεκατομμύρια ευρώ για επιδοτήσεις, ενώ επιπλέον 4 δισεκατομμύρια ευρώ θα διατεθούν σε έργα αγροτικών υποδομών. Στο μεταξύ, προχωρούμε –όπως ήδη εξαγγείλαμε- στην κάλυψη βασικών ζημιών του αγροτικού κόσμου σ’ ολόκληρη τη χώρα. Και αυτό χωρίς διαχωρισμούς, χωρίς εξαιρέσεις.Στη διατήρηση θετικών ρυθμών ανάπτυξης πρόκειται να συμβάλουν η άμεση ενεργοποίηση προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, οι Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, η προώθηση επενδύσεων του αναπτυξιακού νόμου, το πρόγραμμα δημοσίων έργων. Υπογραμμίζω την κατασκευή μεγάλων εθνικών αξόνων, με συμβάσεις παραχώρησης, αλλά και την αύξηση του εθνικού σκέλους των δημοσίων επενδύσεων. Βασικό στοιχείο στον αναπτυξιακό άξονα του Σχεδίου μας είναι η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων. Μεταξύ άλλων, προωθούμε διαδικασίες «μιας στάσης» για την ίδρυση νέων επιχειρήσεων και στηρίζουμε την «πράσινη επιχειρηματικότητα». Έχει ήδη ψηφιστεί νόμος για τη διευκόλυνση των επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές και προωθούνται δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας. Συνδυάζουμε, άρα, την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης με πολιτικές προστασίας του περιβάλλοντος.Δεύτερος άξονας του Σχεδίου μας είναι η δημοσιονομική σταθερότητα. Η επιδείνωση των διεθνών οικονομικών μεγεθών συνεπάγεται, όπως άλλωστε και για πολλές άλλες χώρες, μείωση των δημόσιων εσόδων, αλλά και αυξημένες ανάγκες για κοινωνικές και αναπτυξιακές δαπάνες. Επακόλουθο της διπλής αυτής πίεσης είναι η διεύρυνση του δημοσιονομικού ελλείμματος. Χρειάζεται, επομένως, να επιδιώξουμε τη συγκράτηση των δαπανών, αλλά και την αύξηση των εσόδων. Αυτή η προσπάθεια δεν είναι ούτε εύκολη ούτε ευχάριστη· είναι όμως απολύτως αναγκαία για να αποφευχθούν τα χειρότερα, είναι απολύτως αναγκαία για την αξιοπιστία της οικονομίας μας.Σκοπεύουμε λοιπόν να συνεχίσουμε την προσπάθεια για τη δημοσιονομική εξυγίανση. Θέλουμε να προχωρήσουμε σταδιακά, αλλά και αξιόπιστα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά να κινηθούμε πιο γρήγορα, να μειώσουμε τα ελλείμματα πιο γρήγορα, με πιο δραστικά μέτρα. Η διαβούλευση συνεχίζεται. Ωστόσο, θέλω να υπογραμμίσω ότι δεν υπάρχουν για τη χώρα μας περιθώρια γενικής δημοσιονομικής χαλάρωσης. Επιλογή μας είναι να κινηθούμε ταυτόχρονα σ’ έναν τριπλό στόχο: τη συγκράτηση των συνολικών δαπανών· την ανακατανομή των δαπανών και τη μείωση της σπατάλης· τον δραστικό περιορισμό της φοροδιαφυγής.Αναπροσαρμόζουμε τον τρόπο υπολογισμού του ΕΤΑΚ, ώστε να αποτραπούν αδικίες και να εξαλειφθούν τα τεχνοκρατικά εμπόδια που διαπιστώθηκαν. Ακόμη, κρίναμε αναγκαίο, λόγω της οικονομικής συγκυρίας, να ελαφρύνουμε τους ελεύθερους επαγγελματίες επαναφέροντας το αφορολόγητο, συγχρόνως όμως μεριμνήσαμε ώστε να μην υπάρξει απώλεια των εσόδων που είχαν προϋπολογιστεί. Επιπλέον, δίνουμε ακόμα μεγαλύτερη έμφαση στις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Επικεντρώνουμε τους ελέγχους στις εστίες του προβλήματος. Ζητούμε τη συνδρομή του πολίτη στην αντιμετώπιση νοσηρών φαινομένων και επίορκων λειτουργών- ανοχή σε αντικοινωνικές συμπεριφορές δεν μπορεί να υπάρχει. Σε ό,τι αφορά τη μείωση των δημόσιων δαπανών και το μηδενισμό της σπατάλης, συνεχίζουμε τις διαρθρωτικές αλλαγές, που παράγουν μόνιμα αποτελέσματα, και θεσπίζουμε πρόσθετα, αυστηρά μέτρα: 1. Δημιουργείται ενιαία αρχή καταβολής των αποδοχών όλων των δημοσίων υπαλλήλων και επιβάλλεται ανώτατο όριο στις αποδοχές διοικητικών στελεχών του ευρύτερου δημόσιου τομέα. 2. Καταργούνται ή συγχωνεύονται, με εποπτεία της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης, οργανισμοί και επιχειρήσεις του Δημοσίου, προκειμένου να περιοριστεί η έκταση του δημόσιου τομέα. 3. Συνεχίζεται το σχέδιο για την εξυγίανση των Δ.Ε.Κ.Ο., με δραστική περιστολή των λειτουργικών δαπανών τους, και επισπεύδεται η αναδιάρθρωση του ΟΣΕ. 4. Εφαρμόζεται για πρώτη φορά Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Διοικητικής Μεταρρύθμισης, που στόχο έχει να μειώσει σημαντικά το κόστος της γραφειοκρατίας.5. Eφαρμόζεται αυστηρός έλεγχος στις δαπάνες των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των ασφαλιστικών ταμείων και των νοσοκομείων, με αυστηρές κυρώσεις για όσους δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους. 6. Μπαίνει σε πλήρη εφαρμογή το ολοκληρωμένο σύστημα προμηθειών στο Ε.Σ.Υ.7. Περιορίζονται οι προσλήψεις, με εξαίρεση τους ευαίσθητους τομείς της Υγείας και της Παιδείας, έτσι ώστε να είναι συνολικά λιγότερες απ’ ό,τι οι συνταξιοδοτήσεις. Μειώνονται, επίσης, οι συνολικές δαπάνες για συμβάσεις έργου και συμβάσεις ορισμένου χρόνου στο Δημόσιο.8. Περικόπτονται όλες οι ελαστικές δαπάνες και, πρώτ΄ απ’ όλα, τα έξοδα για ταξίδια, δημόσιες σχέσεις, υπερωρίες, συμμετοχή σε επιτροπές. Σε όλα αυτά, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είμαι απόλυτος. Το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί στο ακέραιο. Όλοι όσοι έχουν ευθύνη για την εφαρμογή του, υποχρεούνται να τηρήσουν απόλυτα τις προβλεπόμενες πολιτικές.
Δεν πρόκειται να επιτρέψουμε παρεκκλίσεις. Ό,τι έχουμε πει θα γίνει. Για ό,τι έχουμε δεσμευθεί, θα το εφαρμόσουμε πλήρως. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η αντιμετώπιση των διεθνών επιπτώσεων στη χώρα μας δεν μπορεί να πετύχει, παρά μόνο εάν βασίζεται σ΄ ένα στέρεο οικονομικό και κοινωνικό σχέδιο. Αυτό είπαμε από την πρώτη στιγμή και αυτό κάνουμε. Τρίτος άξονας του σχεδίου μας είναι η στήριξη στους οικονομικά ασθενέστερους. Επικεντρώνουμε, κυρίως, σε δύο στόχους: στη θωράκιση της απασχόλησης και στη στήριξη των οικονομικά ευαίσθητων ομάδων του πληθυσμού. Σε ό,τι αφορά την απασχόληση, προτάσσουμε τις πολιτικές που αφορούν τη διατήρηση της ανάπτυξης και τη στήριξη των τομέων που πλήττονται περισσότερο. Παράλληλα, επιστρατεύουμε ενεργητικές δράσεις και μετατρέπουμε το επίδομα ανεργίας σε επίδομα απασχόλησης. Θέσαμε σε εφαρμογή στοχευμένες δράσεις με τις οποίες παρέχεται, μέχρι το τέλος του 2009, υποστήριξη σε 200.000 άνεργους συμπολίτες μας, ώστε να ενταχθούν στην αγορά εργασίας. Τέτοιες δράσεις είναι: η εφαρμογή προγραμμάτων κατάρτισης στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις· η επιχορήγηση για την πρόσληψη ανέργων· η στήριξη νέων ελεύθερων επαγγελματιών για ένα δικό τους ξεκίνημα· η ανάπτυξη ολοκληρωμένων παρεμβάσεων τοπικού χαρακτήρα στις περιοχές με τα μεγαλύτερα προβλήματα ανεργίας. Ταυτόχρονα, προωθούμε δομικές αλλαγές για την αντιμετώπιση χρόνιων αδυναμιών. Το νέο επιχειρησιακό πρόγραμμα για την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη σύνδεση της εκπαίδευσης με τις ανάγκες της εργασίας, καθώς και στην αναβάθμιση των ελέγχων απέναντι στην αδήλωτη εργασία. Είναι βασική προτεραιότητα για την ενίσχυση του ασφαλιστικού μας συστήματος, για την πάταξη της εισφοροδιαφυγής και της φοροδιαφυγής, για την ισότητα των ευκαιριών. Σε ό,τι αφορά τους συμπολίτες μας που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, κομβικό ρόλο αναλαμβάνει το Εθνικό Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής, που διαθέτει ήδη 450 εκατομμύρια ευρώ. Ξεκίνησε ήδη η καταβολή του Έκτακτου Επιδόματος Κοινωνικής Συνοχής στους δικαιούχους του ΕΚΑΣ, στους συνταξιούχους του Ο.Γ.Α., στους εγγεγραμμένους ανέργους, καθώς και στα άτομα με αναπηρίες. Προετοιμάζεται η χορήγηση επιδόματος στεγαστικού δανείου στους δικαιούχους του ΕΚΑΣ και στους επιδοτούμενους ανέργους και, ακόμη, εφαρμόζονται πρόσθετα μέτρα για την προστασία των δανειοληπτών που βρίσκονται σε δύσκολη θέση. Η στήριξη της απασχόλησης και των οικονομικά ασθενέστερων είναι βασικός άξονας στο Σχέδιό μας, που γι΄αυτό και χαρακτηρίζεται από πολιτική και κοινωνική ευθύνη. Είναι σχέδιο εξόδου από την κρίση, με τις κατά το δυνατόν λιγότερες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τα προβλήματα που ανακύπτουν σε παγκόσμιο επίπεδο είναι πολλά και αλληλοεξαρτώμενα· οξύνονται αστραπιαία και μεταδίδονται από χώρα σε χώρα. Οι επιπτώσεις στην πατρίδα μας είναι, κατά συνέπεια, αναπόφευκτες· είναι ολοένα και πιο έντονες. Οφείλουμε, λοιπόν, να αναπροσαρμόζουμε τις δράσεις μας ανάλογα με τις εξελίξεις. Οφείλουμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, για να περιορίσουμε όσο το δυνατόν τις δυσμενείς επιπτώσεις. Οφείλουμε να συγκρατήσουμε τις διεκδικήσεις μας, αλλά και να ελέγξουμε τους τρόπους διεκδίκησης. Οφείλουμε να σκεφθούμε και το μέλλον. Γεγονότα όπως οι βανδαλισμοί του Δεκέμβρη, αλλά και το κλείσιμο των δρόμων τον περασμένο μήνα, πλήττουν σοβαρά την οικονομία, βλάπτουν ολόκληρη την κοινωνία, πληγώνουν την εικόνα της χώρας μας. Η πίεση του διεθνούς περιβάλλοντος εντείνεται. Οι δυσκολίες αυξάνονται. Κατανοούμε τις ανησυχίες όλων των παραγωγικών και κοινωνικών ομάδων. Συναισθανόμαστε αυτά που βασανίζουν τους συμπολίτες μας που δυσκολεύονται στην καθημερινότητά τους. Αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίοι. Ξέρουμε τις ζημιές που υπέστησαν οι αγρότες μας. Καταλαβαίνουμε τον άνεργο, αλλά και τον εργαζόμενο στον ιδιωτικό τομέα, που ανησυχεί για τη δουλειά του. Η Κυβέρνηση υιοθετεί κάθε γόνιμη και ρεαλιστική πρόταση, απ’ όπου και αν προέρχεται. Επιδιώκουμε σύνθεση απόψεων, μακριά από μονομέρειες και αγκυλώσεις. Δεν επιλέγουμε τις δράσεις μας ούτε με ακραίες κρατικίστικες αντιλήψεις ούτε με νεοφιλελεύθερες εμμονές. Δεν ωφελούν τα λόγια, παρά μόνο εάν εξειδικεύονται σε μέτρα και δράσεις. Το επαναλαμβάνω, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι: Σχέδιο χωρίς κόστος δεν υπάρχει. Μαγικές και ανέξοδες λύσεις δεν υπάρχουν. Και, βέβαια, δεν συνιστούν λύση οι «προτάσεις» εκείνων –επιχειρήσεων ή συνδικάτων- που δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά μόνο να υποδεικνύουν τι πρέπει να κάνουν οι άλλοι γι’ αυτούς! Δεν ισχυρίστηκα ποτέ ότι είναι επαρκείς οι μεταρρυθμίσεις που έγιναν. Δεν αρνήθηκα λάθη και παραλείψεις. Δεν είπα σε καμιά περίπτωση ότι όλα έγιναν τέλεια. Ένα όμως θέλω να υπογραμμίσω: Η θύελλα αυτή απαιτεί, πάνω απ’ όλα, ρεαλισμό, ψυχραιμία και πειθαρχία. Οι ραγδαίες αλλαγές στο παγκόσμιο σκηνικό απαιτούν διαρκή ετοιμότητα για προσαρμογές. Η κρισιμότητα των περιστάσεων απαιτεί από το χρηματοπιστωτικό σύστημα να συμπράξει ενεργά στην ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας, επεκτείνοντας τις πιστώσεις και μειώνοντας τα επιτόκια. Απαιτεί από τις επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν τα προγράμματα που εφαρμόζονται, για να διατηρήσουν το προσωπικό τους. Απαιτεί από τα συνδικάτα να συνειδητοποιήσουν τα πραγματικά προβλήματα για τους εργαζόμενους, να αποφεύγουν δράσεις που τα επιδεινώνουν, δράσεις που σε τελική ανάλυση αυξάνουν την ανεργία. Απαιτεί από όλους τους δημοσίους υπαλλήλους να σταθούν δίπλα στους πολίτες, δίπλα στους επενδυτές. Προπάντων, απαιτεί από όλες τις πολιτικές δυνάμεις να λειτουργούμε με υπευθυνότητα.Η χώρα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν αντέχει ανταγωνισμούς πλειοδοσίας. Η χώρα δεν αντέχει μετωπικές συγκρούσεις. Η χώρα δεν αντέχει επιπολαιότητες. Δεν μπορούμε να επιδοθούμε σε πλειοδοσία παροχών –θα ήταν εμπαιγμός στους πολίτες. Δεν μπορούμε παρά να επικεντρώσουμε τις δράσεις μας στις συνέπειες της διεθνούς θύελλας, που φέρνουν τον τόπο, φέρνουν όλους τους πολίτες σε πιο δύσκολη θέση. Απόφασή μου είναι να προχωρήσουμε σταθερά, υπεύθυνα, ψύχραιμα. Θα έπρεπε όμως -και πρέπει- η προσπάθεια εξόδου από την κρίση να αποτελεί κοινή θέληση όλων μας.Στο πρόσφατό μήνυμά μου τόνισα την ανάγκη για συναίνεση, τουλάχιστον στα βασικά. Το επαναλαμβάνω: Δεν είναι ανάγκη να συμφωνούμε σε όλα. Δεν ζητώ να συμφωνούμε σε όλα. Αν όμως δεν συντρέξουμε όλοι, τα πράγματα θα είναι εξαιρετικά δύσκολα.Δεν νοείται να διαφωνούμε σε όλα· δεν έχουμε αυτή την πολυτέλεια! Το «όχι» σε όλα είναι αναντίστοιχο με τις προκλήσεις που δέχεται ο τόπος- προκλήσεις πολύ μεγάλες και κρίσιμες, προκλήσεις που μας αφορούν όλους, προκλήσεις που πρέπει να αναδείξουν τα καλύτερα στοιχεία μας, που επιβάλλουν διαφορετικούς κώδικες συμπεριφοράς και υπαγορεύουν νέες αντιλήψεις και νέα νοοτροπία.Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το μέλλον της κοινωνίας μας, το μέλλον της πατρίδας μας εξαρτάται από τη σύγκρουση ανευθυνότητας και υπευθυνότητας. Η δική μας επιλογή είναι δεδομένη και δεν αλλάζει: είναι οι πολιτικές που αποδεικνύουν υπευθυνότητα στην πράξη· οι πολιτικές που μετριάζουν τις συνέπειες της παγκόσμιας καταιγίδας· οι πολιτικές που υπηρετούν την ασφάλεια όλων των πολιτών